Krebs Döngüsü (Sitrik Asit)

Krebs Döngüsü (Sitrik Asit) By: Kerem Date: 01 Aralık 2022, 21:20:57
Canlı hücrelerin besinleri yükseltgeyerek enerji elde etmesini sağlayan ve bütün yaşam biçimlerinde önemli bir yer tutan kimyasal süreçlerin son aşamasına krebs döngüsü denilmektedir. Farklı biyoloji kaynaklarında krebs döngüsüne trikarboksilik asit döngüsü, sitrik asit döngüsü veya krebs çemberi denilmektedir. Krebs döngüsü başlamadan önce bir takım hazırlık evresinden geçer.

Krebs Döngüsü Hazırlık Evresi
Ökaryotik hücrelerde glikoliz olayı sonrası meydana gelen pirüvik asit ve NADH + H oksijenin ortama girmesiyle mitokondriye geçer. Prokaryot hücrelerde ise bu olay mitokondri organelinde meydana gelir. Pirüvik asitin mitokondri içine girmesiyle birlikte yapısındaki enerji açığa çıkar.

Mitokondri içerisinde bulunan pürivik asitin enerjisi enzimlerin yardımıyla asetil koenzim A (asetil-CoA) olarak adlandırılan 2C (karbonlu) moleküle dönüştürülür. Bu olaylar sırasında pirüvik asitin molekülünden karbondioksit (CO2) ayrılırken, 2 elektron ve bir proton NAD'a aktarılarak NAD +H oluşturulur. Böylece 2 pürivik asitin asetil koenzim A (asetil-CoA) dönüşmesi esnasında 2 karbondioksit (CO2) ve 2 NADH + H oluşur.

KREBS DÖNGÜSÜ

Hazırlık evresinde 2 pürivik asit 2 asetil koenzim A (asetil-CoA) 'ya dönüşür.
Asetil CoA'dan CoA ayrılır ve asetik asitik asitin 4 karbonlu okzaloasetik asit ile birleşerek 2 molekül 6 karbonlu sitrik asiti oluşturur.
Bulunan 2 sitrik asitin he bir tanesinden 2 molekül karbondioksit (CO2) ayrılır. 2 NADH oluşur. sonucunda ise 5 karbonlu (5C) 2 bileşik meydana gelir.
Meydana gelen 5 karbonlu (5C) bileşikten birer tane karbondioksit ayrılırak 2 NADH daha oluşur. Bunun sonucunda 2 adet 4 karbonlu bileşik meydana gelir.
Dört karbonlu(4C) bileşik tekrardan okzaloasetik asiti oluşturarak bir krebsi tamamlar. tüm olaylarında esnasında substrat düzeyinde fosforilasyon ile 2 ATP üretilir. Buna ek olarak 2 FADH2 ve 2 NADH daha oluşur.
Sonuç olarak krebs döngüsünde 1 glikoz kullanılarak 6 NADH ve 2 FADH2, substrat düzeyinde fosforilasyon ile 2 ATP, 4 CO2 üretimi gerçekleşirken 6 molekül H2O harcanır.

Krebs Döngüsü (DETAYLI)

Hazırlık evresinde elde edilen 2C (karbonlu) asetil koenzim A (asetil-CoA) daha fazla oksidasyona uğrayabilmesi için krebs döngüsüne girer. Krebs döngüsü 2C asetil-CoA ve 4C okzaloasetik asidin reaksiyona girmesiyle 6C sitrik asit ile başlar. Bu nedenle krebs döngüsüne sitrik asit döngüsü de denilmektedir. Krebs döngüsü her aşamasında özgül bir enzimin görev aldığı bir dizi reksiyon zincirinden oluşur.

Sitrik asitin izomeri olan 6C karbonlu bir molekülden bir karbondioksit ve 2 hidrojen atomu ayrılır. NAD bileşiği ayılmış olan 2 hidrojeni alarak NADH + H'a dönüşür. Bu olay sonucunda 5 karbonlu yeni bir molekül oluşmuş olur.
Karbondioksit'in ayrılmasıyla 4 karbonlu hale gelen molekül bir dizi reaksiyona katılır. Yaşanan bu olaylar sırasında substrat düzeyinde fosforilasyon ile 1 ATP sentezlenir. Moleküllerden hidrojen ayrılmasıyla bir NADH + H ve bir FADH2 oluşur. Böylece döngüyü başlatan 4C okzaloasetik asit yeniden üretilmiş olunur.
Sonuç olarak 2 asetil-CoA molekülünün döngüye girmesiyle 4 karbondioksit 6 NADH +H , 2 FADH ve 2 ATP meydana gelir.
Krebs döngüsü 2 tur dönmesiyle 6 karbonlu bir glikoz molekülünün atomlarının tümü karbondioksit molekülden ayrılmış olur. Pirüvik asidin asetil-CoA'ya dönüşümü sırasında ve krebs döngüsünde oluşan karbondioksit molekülleri hücrelerden kan yoluyla solunum organlarına taşınarak atmosfere verilir.

krebs döngüsü sonucu açığa çıkan enerji NADH + H, FADH2, ve ATP moleküllerinin yapısı içerisinde depolanır. Oksijenli solunumda elde edilen enerjinin büyük çoğunluğu NADH + H ve FADH2 'nin taşımakta olduğu elektronların enerjisidir. Bu enerjiler elektron taşıma sisteminde açığa çıkmaktadır.