Merhaba, web sitemizin içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için Web sitemize üye olmalı ya da giriş yapmalısınız. Web sitemize üye olmak tamamen ücretsizdir.

Web sitemize ÜYE OLMADAN konulara cevap verebilir ve anketleri oylayabilirsiniz. Konu açmak ve içeriklerden daha kapsamlı faydalababilmek için lütfen üye olun ya da giriş yapın.

Atatürk Sözleri

ADALET« Adalet gücü bağımsız olmayan bir milletin, devlet halinde varlığı kabul olunmaz. »1920« Zamanın değişmesiyle hükümlerin değişmesi inkâr olunamaz. Kuralı adlî politikamızın temelidir. »1922ADLİYE« En yeni kanunlarla...

Başlatan Asrevya, 08 Eylül 2022, 00:20:14

« önceki - sonraki »

0 Üyeler ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Atatürk Sözleri

LAİKLİK

« Laiklik, yalnız din ve dünya işlerinin ayrılması demek değildir. Bütün yurttaşların vicdan, ibadet ve din hürriyeti de demektir. »

(1930)

« Laiklik, asla dinsizlik olmadığı gibi, sahte dindarlık ve büyücülükle mücadele kapısını açtığı için, gerçek dindarlığın gelişmesi imkânını sağlamıştır. »

(1930)

LATİN HARFLERİ

« ...Basit bir tecrübe Lâtin esasından Türk harflerinin, Türk diline ne kadar uygun olduğunu şehirde ve köyde yaşı ilerlemiş Türk evlâtlarının ne kadar kolay okuyup yazdıklarını güneş gibi meydana çıkarmıştır. »

1.11.1928, TBMM, 3. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

LOZAN BARIŞI

« Lozan antlaşması, Türk milleti aleyhine, asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr antlaşmasıyla tamamlandığı zannedilmiş, büyük bir suikastin yıkılışını ifade eden bir belgedir. Osmanlı devrine ait tarihe eşi geçmemiş bir siyasi zafer eseridir. »

24.07.1933, Hakimiyet-î Milliye.

« ... Lozan barışı Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır. Türk milleti için siyasi bir zafer teşkil eden bu antlaşmanın Osmanlı Tarihinde benzeri yoktur. Milletimiz bununla haklı olarak iftihar edebilir ve Türk milletin yüksek bir eseri olan bu antlaşmanın yüksek kıymetini takdir etmesi lâzım gelen gençliğin bunu mazide yapılmış antlaşmalarla kıyaslanması gerekir. »

26.07.1927, Dolmabahçe Sarayı, Lozan Barış Antlaşması Hakkında.



Değeri Değere Değen Kavrar...

MALİYE MEMURU

« ...Maliye memurları da iç işleri memurları gibi halkla daimî teması olan teşkilâttır. Bunların da, halk ile temaslarında, halk için çalışan bir halk hükümetin tabii niteliği olan azami dikkat ve ihtimam göstermek ve âzami emniyet ve inan vermek özelliklerinin ortaya çıkmasına bilhassa özen göstermeleri lâzımdır. »

1.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

MECELLE

« Efendiler! Bizim elyevm mevcut olan kanunu medenimiz mecelledir. Bu kanunu medenî takriben yarım asır evvel Cevdet Paşa merhumun taktı riyasetinde bir heyet-î ilmiye marifetiyle tertip olunmuştur... »

1.03.1922, TBMM, 3. Toplanma Yılını Açarken.

MEDENİ ESER

« ...Dünyada her miletin varlığı, kıymeti, hürriyet ve bağımsızlık hakkı, sahip olduğu ve yapacağı medeni eserlerle orantılıdır. Medeni eser meydana getirmek kabiliyetinden mahrum olan milletler, hürriyet ve bağımsızlıklarından soyutlanmaya mahkumdurlar... »

30.08.1924, Dumlupınar'da Konuşma.

MEDENİYET

« ...Memleketler çeşitlidir, fakat medeniyet birdir, ve bir milletin gelişmesi için bu tek medeniyete katılması lazımdır... »

29.10.1923, Fransız Muhabiri Maurice Pernot'ya Demeç.

« ...Medeniyet yolunda yürümek başarılı olmak hayatın şartıdır. Bu yol üzerinde bekleyenler veyahut bu yol üzerinde ileri değil geriye bakmak bilgisizlik ve gafletinde bulunanlar, umumî medeniyetin coşkun seli altında boğulmaya mahkumdurlar. » 30.081924, Dumlupınar'da Konuşma.

« Efendiler, medeniyet yolunda başarı yenileşmeye bağlıdır. Sosyal hayatta, iktisadi hayatta ilim ve fen sahasında başarılı olmak için tek olgunlaşma ve ilerleme yolu budur... »

30.08.1924, Dumlupınar'da Konuşma.

« Türk milletinin istidâdı ve kâti kararı medeniyet yolunda durmadan ilerlemektir. » (1924)

« ...Fikrimiz, zihniyetimiz medeni olacaktır. Şunun bunun sözüne önem vermeyeceğiz. Medeni olacağız. Bununla iftihar edeceğiz. Bütün Türk ve İslâm âlemine bakınız. Zihinleri medeniyetin emrettiği şümul ve yükselmeye uyamadıklarından ne büyük felaketler, ne ıstıraplar içindedirler. Bizim de şimdiye kadar geri kalmamız ve sonuç olarak son felaket çamuruna batışımız bundandır... »

24.08.1925, Kastamonu'da Bir Konuşma.

« ...Medeniyet öyle bir kuvvetli ateştir ki ona ilgisiz olanları yakar ve mahveder. »

24.08.1925, Kastamonu'da Bir Konuşma.

« ...Milletimizi en kısa yoldan medeniyetin nimetlerine kavuşturmaya, mesut ve müreffeh kılmaya çalışacağız ve bunu yapmaya mecburuz. »

26.08.1925, İnebolu'da Bir Konuşma.

« Efendiler, Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran Türk halkı medenidir. Tarihte medenidir, hakikatte medenidir. Fakat ben sizin öz kardeşiniz, arkadaşınız, babanız gibi medeniyim diyen Türkiye Cumhuriyeti halkı, fikriyle, zihniyetiyle medeni olduğunu ispat ve göstermek mecburiyetindedir. Medeniyim diyen Türkiye Cumhuriyeti halkı, aile hayatıyla, yaşayış tarzıyla medeni olduğunu göstermek mecburiyetindedir. Sonuç olarak medeniyim diyen, Türkiye'nin hakikaten medeni olan halkı başından aşağıya dış görünüşüyle dahi medeni ve gelişmiş insanlar olduğunu göstermeye mecburdurlar... »

28.08.1925, İnebolu'da Bir Konuşma.

« Medenî olmayan insanlar, medenî olanların ayakları altında kalmaya maruzdurlar.

10.10.1925, Akhisar'da Bir Konuşma.

« ...Fikrimiz, zihniyetimiz medeni olacaktır... »

24.08.1925, Kastamonu'da Bir Konuşma.

MEMLEKET

« Memleket mutlaka modern, medenî ve yepyeni olacaktır. Bizim için bu hayat davasıdır. »

(1923)

MESULİYET (SORUMLULUK)

« Mesuliyet yükü her şeyden, ölümden de ağırdır. »

1919, Belleten, C. VIII, s. 28.

MEYDAN MUHAREBESİ

« ...Harb, muharebe, nihayet meydan muharebesi yalnız karşı karşıya gelen iki ordunun çarpışması değildir. Milletlerin çarpışmasıdır. Meydan muharebesi milletlerin bütün mevcudiyetleriyle, ilim ve fen sahasındaki seviyeleriyle, ahlâklarıyla, harslarıyla özet olarak bütün maddi ve mânevi kudret ve faziletleriyle ve türlü vasıtalarıyla çarpıştığı bir imtihan sahasıdır. Bu sahada, çarpışan milletlerin hakikî kuvvet ve kıymetleri ölçülür... »

30.081924, Dumlupınar'da Konuşma.

MİLLET

« Bugün vatanımızla bir millî kudret varsa o cereyan, felâketlerden ders alan milletin kalb ve dimağından doğmuştur. »

(1919)

« Millete efendilik yoktur; hizmet etme vardır. Bu millete hizmet eden, onun efendisi olur. »

(1921)

« ...Milleti millet yapan, ilerleten ve yükselten kuvvetler vardır : fikir kuvvetleri ve sosyal kuvvetler... »

27.10.1922, Bursa, Öğretmenlere.

« Bilelim ki kazandığımız başarı, milletin kuvvetlerini birleştirmesinden ileri gelmiştir. Eğer aynı başarıları, zaferleri ileride de kazanmak istiyorsak, ayni esasa dayanalım, aynı yolda yürüyelim. » (1923)

« Milletlerin siyasetinde ancak menfaatleri vardır. Kimsenin kimseye dost olmayacağını bilelim. »

(1933)

« Millet sevgisi kadar büyük mükâfat yoktur. »

(1935)

« ...Kuvvet birdir ve o milletindir... »

1.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

MİLLETLER CEMİYETİ

« Milletler Cemiyeti, henüz kesin ve etkili bir vasıta olduğunu ispat etmemiştir. Diğer taraftan, Milletler Cemiyeti bugün, bütün milletlerin, ortak amaçlarının gerçekleşebilmesi için çalışabilecekleri tek teşkilattır. »

21.06.1935, Gladys Baker'e Verilen Demeç.

MİLLETVEKİLİ

« Sayın milletvekilleri; Ağır ve önemli işleriniz, size, millet yolunda, esaslı hizmetler hazırlamaktadır. Milletin sevgileri hayırlı ve faydalı çalışmalarınızda sizinle beraberdir. »

1.11.1936, TBMM, 5. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

MİLLÎ AHLÂK

« ...Millî ahlakımız medeni esaslarla ve hür fikirlerle beslenmeli ve takviye olunmalıdır... »

25.08.1924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine.

MİLLÎ CEMİYETLER

« Esasen Doğuda ve Batıda, hemen memleketimizin her tarafında müdafaa ve milletin ve memleketin haklarını korumak için cemiyetler kurulmuştur. Bu cemiyetler düşmanların esaret boyunduruğuna girmemek amacıyla millî vicdanın azim ve iradesinden doğmuş tek teşkilât idi. »

24.04.1920, TBMM.

MİLLÎ EĞİTİM

« İyileştirilecek şeyler ekonomi ve eğitimdir. Bu sayede memleket imar edilecek millet refah sahibi olacaktır. »

Ocak 1922, Vakit Gazetesi Başyazarı Ahmet Emin'e Demeç.

« Eğitim ve öğretimde tatbik edilecek usul, bilgiyi insan için fazla bir süs, bir baskı (hükmetme) vasıtası yahut medeni bir zevkten çok, maddi hayatta muvaffak olmayı temin eden pratik ve kullanışlı bir cihaz haline getirmektir. »

(1923)

« Hükümetin en verimli ve en mühim vazifesi milli eğitimle ilgili işlerdir. Bu işlerde başarılı olabilmek için öyle bir program takip etmeye mecburuz ki, o program milletimizin bugünkü haliyle, sosyal, hayati ihtiyacıyla muhitin şartları ve asrın icaplarıyla tamamen orantılı ve uygun olsun. Bunun için büyük fakat hayali ve çapraşık düşüncelerden tamamen vazgeçerek hakikate kuvvetle bakmak ve elle temas etmek lazımdır. »

(1922)

« Eğitimde süratle yüksek bir seviyeye çıkacak bir milletin hayat mücadelesinde maddi manevi bütün kudretlerinin artacağı muhakkaktır. »

01. 11. 1928. 3. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

MİLLÎ HÂKİMİYET

« ...Kesinlikle tekrar ederim ki milletin hâkimiyeti sonsuzdur. »

19.01.1923, Anadolu Ajansı.

« Hâkimiyeti milliye, milletin namusudur, haysiyetidir, şerefidir. »

7.02.1923, İkdam.

« Hürriyetin de, eşitliğin de, adaletin de dayandığı temel millî egemenliktir. »

(1923)

« Yeni Türkiye hükümetinin öz cevheri millî egemenliktir. Milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğidir. »

(1923)

« Millî egemenlik öyle bir nurdur ki, onun karşısında zincirler erir taç ve tahtlar yanar, mahvolur. Milletlerin esirliği üzerine kurulmuş kurumlar her tarafta yıkılmaya mahkûmdurlar. »

30.08.1924, Dumlupınar'da Konuşma.

MİLLÎ TERBİYE

« ..Ben burada yalnız yeni Türk Cumhuriyetinin yeni nesle vereceği terbiyenin millî terbiye olduğunu kesinlikle ifade ettikten sonra... »

22.09.1924, Samsun Öğretmenleriyle Konuşma.

MİLLÎ TEŞKİLÂT (TEŞKİLÂT-I MİLLİYE)

(Teşkilâtı milliye ne zaman başladı? sorusuna cevabı.)

« Mütarekeden hemen sonra ve vatanın her tarafında hemen aynı zamanda »

13.10.1919, Tasvir-î Efkâr Gazetesi Başmuhabiri Velit Ebüzziya'nın Telgrafına Cevap.

(Asıl amacı nedir? sorusuna cevabı.)

« Asıl amaç vatanın bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığını sağlamaktır.»

13.10.1919, Tasvir-î Efkâr Gazetesi Başmuhabiri Velit Ebüzziya'nın Telgrafına Cevap.

MİLLÎ ÜLKÜ

« ...Milletimizin yüksek karakterini, yorulmaz çalışkanlığını, fıtri zekasını, ilme bağlılığını, güzel sanatlara sevgisini, millî birlik duygusunu sürekli olarak ve her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek geliştirmek millî ülkümüzdür. »

29.10.1933, Ankara, 10. Yıl Nuktu.

MİLLİYETÇİLİK

« Gerçi bize milliyetçi derler. Fakat biz öyle milliyetçileriz ki, bizimle birlikte çalışan bütün milletlere hürmet ve riayet ederiz. Onların bütün milliyetlerinin gereklerini tanırız. Bizim milliyetçiliğimiz herhalde bencil ve mağrurane bir milliyetçilik değildir... »

15.08.1920, TBMM.

« Bilelim ki millî benliğini bulmayan milletler başka milletlerin avıdır.»

(1923)

MİLLÎ HAREKET (HAREKÂT-I MİLLÎYE)

« Bu hareket milletin bir arzusudur. Hattâ bir ihtiyacıdır. Bu arzu ve ihtiyacı doğuran şeyde şahıslar değil, bizzat olaylardır. Devletin birlik ve bağımsızlığını tehdit eden meşru olmayan bir takım ihtirasat, topraklarımıza, hiçbir hakka dayanmaksızın gerçekleşen saldırılar, tehlike karşısında millete birleşmek gereğini duyurmuştur. Böyle bir harekete macera demek, bu hareketi takdir edenleri maceraperestikle adlandırmak gafillik, garazlık değil midir ?... »

24/25.10.1919, Amasya, Tasvir-î Efkâr Muhabiri Ruşen Eşref ile Mülâkat.

MİLLÎ KÜLTÜR

« Milli kültürün her çığırda açılarak yükselmesini Türk Cumhuriyeti'nin temel dileği olarak temin edeceğiz. »

01.11.1932, TBMM, 4. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

« ...Yurdumuzu dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviyesine çıkaracağız. Milletimizi en geniş refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız. Millî kültürümüzü çağdaş medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız. »

29.10.1933, Ankara, 10. Yıl Söylevi.

« ...bir milletin kültür seviyesi, üç sahada; devlet, fikir ve ekonomi sahalarındaki faaliyet ve başarı neticelerinin kazancıyla ölçülür. »

01.11.1937,T.B.M.M. 5 .Dönem, 3. Toplanma Yılını Açarken.

MİLLÎ MÜCADELE

« Millî mücadeleyi yapan doğrudan doğruya milletin kendisidir, milletin evlâtlarıdır. Millet analarıyla, babalarıyla, bacılarıyla mücadeleyi kendisine ülkü edindi. ...Millî mücadele de şahsi hırs değil, millî ideal, millî onur gerçek sebep olmuştur... »

14.101925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma.

« Bir milletin ruhu zaptolunmadıkça, bir milletin azim ve iradesi kırılmadıkça o millete hâkim olmanın imkânı yoktur. Halbuki asırların yarattığı millî bir ruha, kuvvetli ve daimî bir millî iradeye hiçbir kuvvet karşı koyamaz.

01.09.1924.

« Millî mücadelede şahsi hırs değil, millî ideal, millî onur asıl etken olmuştur. »

(1925)

« Milletin varlığını devam ettirmek için fertleri arasında düşündüğü müşterek bağ, asırlardan beri gelen şekil ve mahiyetini değiştirmiş, yani millet, dini ve mezhebî bağlar yerine, Türk milliyeti bağı ile fertlerini toplamıştır. »

1925, Ankara Hukuk Mektebini Açarken.

« Biz doğrudan doğruya milliyetperveriz ve Türk milliyetçisiyiz. Cumhuriyetimizin dayanağı Türk topluluğudur. Bu topluluğun fertleri ne kadar Türk kültürüyle dolu olursa o topluluğa dayanan cumhuriyet de kuvvetli olur. »

26.04.1926, Türk Ocakları Delegelerine.

« Milli ülküye tam bir iman ve onun gereklerini tereddütsüz yerine getirmenin neticesi elbette başarıdır. » (1931)

« Seneler geçtikçe, millî ideal verimleri, güvenle çalışmada, ilerleme hevesinde, millî birlik ve millî irade şeklinde, daha iyi gözlere çarpmaktadır. Bu, bizim için çok önemlidir ; çünkü biz, esasen millî varlığımızın temelini, millî şuurda ve millî birlikte görmekteyiz. »

(1936)

MİMBER

« ...Mimberler halkın dimağları, vicdanları için bir feyiz kaynağı, bir nur kaynağı olmuştur. »

07.02.1923, Balıkesir'de Halka Konuşma.

MİSAFİR

« ...Bizzat Anadolu içerlerinde yaptığım seyahatlerimde gördüm ki, biz Türkler misafirlerimizi ağırlama ve ikram için onlara verdikleri ziyafetlerde çok miktarda yemek yapıyoruz. Bu iktisada aykırı olduğu gibi, takdir buyurunuz ki sıhhate de zararlıdır. Milletimizin misafirperverlikteki bu ananesini makul bir sınıra çekmeyi hepimiz görev saymalıyız. »

3.10.1925, Bursa'da 3. Bir Konuşma.

MİSAK-I MİLLİ

« Misak-ı Millî, barış yapmak için makul ve asgarî koşullarımızı içeren bir programdır. Barışa ulaşmak için biraraya getireceğimiz esasları içine alır... »

Ocak 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin'e Verdiği Mülâkat.

« Barıştan sonraki çalışmada başarılı olabilmek milletin istiklalinin korunmuş olmasına bağlıdır Misak-ı Millî'nin hedefi, onu temindir. »

Ocak 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin'e Verdiği Mülâkat.

« Misak-ı Millî dairesinde varlığını temin ettikten sonra gürültü çıkarıp fesatçılık edecek ve araziyi genişletme fikrinde bulunacak adamlar ortaya çıkmaz. Bence buna imkân yoktur. »

Ocak 1922, Vakit Başyazarı Ahmet Emin'e Verdiği Mülâkat.

MONDROS MÜTAREKESİ

« ...Ahmet İzzet Paşa Hükümeti milliyetler esasına dayanan âdilâne bir barışa kavuşmak emeliyle mütarekeye talip oldu. İstiklâl uğrunda namus ve yiğitlikle döğüşen milletimiz 30 Ekim 1918 tarihinde imza olunan mütarekename ile silahını bıraktı. »

24.04.1920, TBMM.

« İtilâf donanmaları İstanbul'a girdikten sonra mütarekenâme ahkamı bir tarafa bırakıldı. Gün geçtikçe artan bir şiddetle, saltanat hakları, hükümet haysiyeti, millî izzetinefsimiz, saldırılara uğradı. Heyeti itilâfiyeden gördükleri teşvik ve fiilî himaye sayesinde Osmanlı vatandaşı gayrimüslim unsurlar her yerde küstahane tecavüze başladılar. »

24.04.1920, TBMM.

MUHALEFET

« ...Bence muhalefet hürmete değerdir. Çünkü o da bir araştırma, bir görüş bileşkesidir. Fakat edilecek itirazlar makul ve anlayışlı ve meşru sebeplere dayanmazsa muhalefet değersiz olur. »

24/25.10.1919, Amasya, Tasvir-i Efkâr muhabiri Ruşen Eşref ile Mülâkat.

MUSİKİ (MÜZİK)

« ...Şimdi karşıda medenî dünyanın musikisi de işitildi. Bu ana kadar şark musikisi denilen terennümler karşısında kansız gibi görünen halk derhal harekete ve faaliyete geçti. »

1928, Sarayburnu Parkı.

« Bir milletin yeni değişikliğinde ölçü, musikide değişikliği alabilmeli, kavrayabilmesidir. Bugün dinletilmeye yeltenilen musiki, yüz ağartacak değerde olmaktan uzaktır. Bunu açıkça bilmeliyiz. Millî ince duyguları, düşünceleri anlatan, yüksek deyişleri, söyleyişleri toplamak, onları bir gün önce, genel son musiki kurallarına göre işlemek gerekir. Ancak bu sayede, Türk millî musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir. »

(1934)

« Millî musikimizi, modern teknik içinde yükseltme çalışmalarına, bu yıl daha çok emek verilecektir. »

(1935)

« Hayatta musiki lâzım değildir. Çünkü hayat musikidir. Musiki ile ilgisi olmayan mahlûkat insan değildir. Eğer mevzubahis olan hayat insan hayatı ise musiki mutlaka vardır. Musikisiz hayat zaten mevcut olamaz. Musiki hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve herşeyidir. Yalnız musikinin uygun türü müteleadır. »

14.10.1925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma.

« Bugün dinletmeğe yeltenilen musiki yüz ağartacak değerde olmaktan uzaktır. Bunu açıkça bilmeliyiz. Ulusal; ince duyguları, düşüceleri anlatan; yüksek deyişleri, söyleyişleri toplamak, onları bir gün önce , genel son musiki kurallarına göre işlemek gerektir. Ancak; bu düzeyde, Türk ulusal musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir. »

01. 11. 1934, TBMM, 4. Dönem 4. Toplanma Yılını Açarken.

« Bizim hakiki musikimiz Anadolu halkında işitilebilir. »

(1930)

MUSUL

« Musul vilâyeti, Türkiye Devletinin millî sınırları içindedir, buralarını anavatandan koparıp şuna buna hediye etmek hakkı kimseye ait olmaz... »

30.01.1923, İzmir, İzmir Basın Mensuplarına Demeç.

MÜDAFAA

« Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. Bu satıh bütün vatandır »

26 Ağustos 1921, Sakarya meydan savaşı emrinden

(1936)



Değeri Değere Değen Kavrar...

NAMAZ

« Masum halka beş vakit namazdan başka geceleri de fazla namaz kılmayı vaaz etmek ve öğütlemek, belki ömründe hiç namaz kılmamış olan bir politikacı tarafından vaki olursa, bu hareketin hedefi anlaşılmaz olur mu ? »

15/20.10.1927, Nutuk.

NAPOLYON

« ...Ben, Napolyon'u hiç sevmiyorum. Çükü Napolyon her şeye kendi şahsını sokardı. Mücadelesi belli bir dava için değildi; kendi şahsı içindi. İşte bu bakımdan bu gibi adamlar için kaçınılması imkansız olan felâkete uğradı... »

23.01.1923, Morning Post Yazarı Grace Ellison'a Demeç.

« ...Napolyon, beni başka askerlerden başka alâkadar etmez. »

23.01.1923, Morning Post yazarı Grce Ellison'a demeç.

« ... Napolyon esaslı bir fikre dayanmadan işe başlamış ve kendine bir fırsat yaratacağını zannetiği olayların gidişine uymuştur. Onun bu şekilde hareketi, demokrasiciliğin vücudunun altmış senelik gecikmesine sebebiyet vermiştir ; diyebiliriz... »

30.11.1929, Vossishe Zeitung Muhabirine Demeç.

NEFER (ASKER)

« Kahraman Türk neferi Anadolu muharebelerinin manasını anlamış, yeni bir mefkûre ile muharebe etmiştir. »

(1921)

« ...Memleketimiz şu iki şeyin memleketidir: biri çiftçi, diğeri asker. Biz çok iyi çiftçi ve çok iyi asker yetiştiren bir milletiz. İyi çiftçi yetiştirdik: çünkü topraklarımız çoktur, İyi asker yetiştirdik: çünkü o topraklara kasteden düşmanlar fazladır. O toprakları sürenler, o toprakları koruyan hep sizlersiniz... »

18.03.1923, Tarsus'ta Çiftçilerle Konuşma.

« En büyük askerlik budur: Çeşitli ihtimalleri çok iyi hesap etmeli, en iyi görüneni süratle tatbik etmeli. »

(1924)

« Ben askerliğin herşeyden çok sanatkârlığını severim. »

(1912)

NÜFUS KANUNU

« Büyük millet meclisinin tasvibine arzedilmiş olan yeni Nüfus Kanununun kabul ve uygulanması nüfus işlerinin daha modern ve muntazam bir şekilde yürütülmesini temine hizmet edecektir. »

01.11.1938, TBMM, 5. Dönem 4. Toplantı Yılının açılışında Atatürk adına Başvekil Celal Bayar Tarafından okunan söylev.

NÜFUS SAYIMI

(TAHRİR-İ NÜFUS)

« Efendiler, nüfus meselesi bir memleketin en önemli hayati meselelerindendir. İdarî, askerî, malî ve iktisadi meselelerde memleket nüfusunun gerçek sayısını bilmek ne kadar gerekli ise her sene yapılacak istatistiklerle nüfusun artış veya azalış miktarı anlaşılmadan artış nedenlerinin devam ettirilmesi ve azalış nedenlerinin yok edilmesi için tedbir almanın mümkün olmayacağı bellidir. Bundan dolayı yeniden nüfus sayımı yapılmasına pek acil ve kesin bir lüzum muhakkaktır.»

01.03.1923, TBMM, 4. Toplanma Yılını Açarken.



Değeri Değere Değen Kavrar...

OKUL (MEKTEP)

« ...Mektep sayesinde, Mektebin vereceği ilim ve fen sayesindedir ki, Türk milleti, Türk sanatı, Türk ekonomisi, Türk şiir ve edebiyatı bütün güzelliği ile gelişir. »

27.10.1922, Bursa, Öğretmenlere.

« ...Mektep genç dimağlara, insanlığa hürmeti, millet ve memlekete sevgiyi, şerefi ve bağımsızlığı öğretir... Bağımsızlık tehlikeye düştüğü zaman onu kurtarmak için izlenmesi uygun olan en doğru yolu belletir... Memleket ve milleti kurtarmaya çalışanların aynı zamanda mesleklerinde birer namuskâr ve birer âlim olmaları lâzımdır. Bunu temin eden mekteptir. »

27.10.1922, Bursa, Öğretmenlere.

« ...Her fert dinini, diyanetini, imanını öğrenmek için bir yere muhtaçtır. Orası da mekteptir. »

31.01.1923, İzmir'de Halk İle Konuşma.

« Okullar öğretim ve eğitim kadar, okul dışındaki neslin sürekli bir aydınlık demeti altında tutulması gereklidir. »

07.07.1927, Dolmabahçe, İstanbul Muallîmler Heyetine söylenmiştir.

ORDU (TÜRK ORDUSU)

« Dünyanın hiçbir ordusunda yüreği seninkinden daha temiz ve daha sağlam bir askere rastgelinmemiştir. »

(1921)

« Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti'nin ordusu, istilalar yapmak veya saltanatlar yıkmak veya saltanatlar kurmak için şunun bunun elinde ihtiras aleti olmaktan uzaktır... »

18.04.1922, TBMM, Ordu Hakkında.

« Türkiye Büyük Millet Meclisi ordularının vazifesi, « Misak-ı Millî » hükümlerini temin etmektir. »

2.09.1922, İzmir'de İkdam Muhabiri Yakup Kadri'ye Verilen Beyanat.

« Ordumuz, Türk topraklarının ve Türkiye idealini tahakkuk ettirmek için sarf etmekte olduğumuz sistemli çalışmaların yenilmesi imkânsız teminatıdır. »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

« Ordumuz, Türk birliğinin, Türk kudret ve kabiliyetinin, Türk vatanseverliğinin çeliklemiş bir ifadesidir. »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

« Büyük millî disiplin okulu olan ordunun; ekonomik, kültürel, sosyal savaşlarımızda bize aynı zamanda en lüzumlu elemanları da yetiştiren büyük bir okul haline getirilmesine, ayrıca itina ve himmet edileceğine, şüphem yoktur. »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

« Zaferleri ve mazisi insanlık tarihi ile başlayan, her zaman zaferle beraber medeniyet ışıklarını taşıyan kahraman Türk ordusu !

Memleketini en buhranlı ve müşkül anlarda zulümden, felâket ve musibetlerden ve düşman istilâsından nasıl korumuş ve kurtarmış isen Cumhuriyetin bugünkü verimli devrinde de askerlik tekniğinin bütün modern silah ve vasıtaları ile donanmış olduğun halde vazifeni aynı bağlılıkla yapacağına hiç şüphem yoktur... »

9.10.1938, T.C. Ordularına Mesaj, Ankara Hipodrumunda yapılan geçit resminden önce Başbakan Celâl Bayar tarafından okunmuştur.

ORMAN

« Orman servetimizin korunması lüzumuna ayrıca işaret etmek isterim. Ancak, bunda mühim olan, korunma esaslarını; memleketin türlü ağaç ihtiyaçlarını davamlı olarak karşılaması icabeden ormanlarımızı dengeli ve teknik bir şekilde işleterek istifade etmek esasiyle makul bir şekilde uzlaştırmak mecburiyeti vardır... »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

ORTA TAHSİL

« Bu ilk ve son iki tahsil kademesi arasında orta tahsilin de gerekliliği tabiîdir. Orta tahsilin gayesi memleketin muhtaç olduğu muhtelif hizmet ve sanat erbabını yetiştirmek ve yüksek tahsile aday hazırlamaktır. Orta tahsilde dahi terbiye ve talim usulünün pratik ve uygulamalı olması esasına uymak şarttır. Kadınlarımızın da aynı tahsil derecelerinden geçerek yetişmelerine önem verilecektir. »

01.03.1922, TBMM, 3. Toplanma Yılını Açarken.

OSMANLI TARİHİ

« ...Osmanlı tarihi baştan nihayetine kadar hakanların, padişahların, şahısların, en nihayet zümrelerin hal ve hareketlerini kaydeden bir destandan başka bir şey değildir... »

17.02.1923, İzmir İktisat Kongresinin Açış Söylevi.

ÖĞRENCİ

« Öğrenci her ne yaşta ve sınıfta olursa olsun, onlara geleceğin büyükleri gözüyle bakacak ve öyle davranacaksın. »

(1930)

ÖĞRETMEN

« Dünyanın her tarafında öğretmenler insan topluluğunun en fedakar ve saygıdeğer unsurlarıdır. »

01.03.1923

« Yeni kuşak, en büyük cumhuriyetçilik dersini bugünkü öğretmenler topluluğundan ve onların yetiştirecekleri öğretmenlerden alacaktır. »

(1924)

« Öğretmenler!... Cumhuriyet, fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yüksek seciyeli muhafızlar ister. Yeni nesli bu nitelik ve kabiliyette yetiştirmek sizin elinizdedir. »

25.08.1924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine.

« Öğretmenler; Yeni nesli, Cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğitimcilerini, sizler yetiştireceksiniz ve yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır... »

25.08.1924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine.

« Öğretmenler! Erkek ve kız çocuklarımızın, aynı suretle bütün tahsil derecelerindeki talim ve terbiyelerinin pratik olması mühimdir. Memleket evlâdı, her öğrenim aşamasında ekonomik hayatta verimli, etkili ve başarılı olacak surette donatılmalıdır.... »

25.08.1924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine.

« ...Cumhuriyet sizden "fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür" nesiller ister. »

25.081924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine.

« Sizin başarınız, Cumhuriyetin başarısı olacaktır »

25.08.1924, Muallimler Birliği Kongresi Üyelerine.

« ...Milletleri kurtaranlar yalnız ve ancak öğretmenlerdir. Öğretmenden, eğiticiden mahrum bir millet henüz millet namını almak yeteneğini elde edememiştir. Ona alâlâde bir kütle denir, millet denmez... »

14.10.1925, İzmir Erkek Öğretmen Okulunda.

« Öğretmenler her fırsattan istifade ederek halka koşmalı, halk ile beraber olmalı ve halk, öğretmenin çocuğa yalnız alfabe okutur bir varlıktan ibaret olmayacağını anlamalıdır. »

07.071927, Dolmabahçe Sarayı, İst. Muallimler Heyetine Demeç.

ÖLÜM

« ...Ölüm tabiatın en tabiî bir kanunudur. Fakat böyle olmakla beraber bazen ne hâzin tecelliler arzeder... »

27.01.1923, İzmir'de Karşıyaka'da Annesinin Mezarı Başında.



Değeri Değere Değen Kavrar...

PANİSLAMİZM

« ...Efendiler, Panislâmizmi ben şöyle anlıyorum: Bizim milletimiz ve onu temsil eden hükümetimiz tabii olarak dünya yüzünde mevcut bütün dindaşlarımızın mesut ve müreffeh olmasını isteriz. Dindaşlarımızın değişik çevrelerde vücuda getirmiş oldukları toplumların bağımsız olarak yaşamalarını isteriz. Bununla yüksek bir zevk ve mutluluk duyarız. Bütün Müslümanların, İslam dünyasının refah ve mutluluğu kendi refah ve mutluluğumuz gibi kıymetlidir! Ve bununla çok ilgiliyiz. Ve bütün onların dahi aynı şekilde bizim mutluluğumuzla ilgili olduklarına şahidiz. Ve bu her gün meydandadır. Fakat Efendiler! Bu toplumların büyük bir imparatorluk halinde bir noktadan sevk ve idaresini düşünmek istiyorsak bu bir hayaldir! İlme, mantığa, fenne aykırı bir şeydir!... »

01.12.1921, TBMM.

« Panislamizm, panturanizm siyasetinin başarı kazandığına ve dünyayı uygulama alanı yapabildiğine tarihte rastlanmamaktadır. Irk farkı gözetmeksizin bütün insanlığı kapsayan cihangirane devlet oluşturulması hırslarının sonuçları da, tarihte kaydedilmiştir. İstilacı olmak hevesleri, konumuzun dışındadır. İnsanlara her türlü özel duygularını ve bağlantılarını unutturup onları, kardeşlik ve tam eşitlik çerçevesinde birleştirerek, insancı bir devlet kurmak teorisi de, kendine özgü koşullara sahiptir. »

15/20.10.1927, Nutuk – Söylev, c. II. s. 587.

PARA

« ...Millî paramızın fiilen müstakar olan kıymeti muhafaza olunacaktır. »

01.11.1936, TBMM, 5. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

« Samimi bir bütçeye ve hakiki bir ödeme dengesine dayanan paramızın fiilî istikrar vaziyetini kesin surette muhafaza edeceğiz. »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken

PEYGAMBER

« ...Allah, Hazreti Âdem Aleyhisselâmdan itibaren bilinen ve bilinmeyen sayılamayacak kadar çok nebiler, peygamberler ve resuller göndermiştir. Fakat Peygamberimiz vasıtasıyle en son dini ve medeni hakikatleri verdikten sonra artık insanlıkla aracı kullanarak temasta bulunmağa lüzum görmemiştir... »

01.11.1922, TBMM.

« ...Peygamberimiz efendimiz hazretleri, cenabı hak tarafından insanlara dini hakikatleri tebliğe memur ve resul olmuştur... »

07.02.1923, Balıkesir'de Halka Konuşma.

« O, Allah'ın birinci ve en büyük kuludur. Onun izinde bugün milyonlarca insan yürüyor. Benim, senin adın silinir, fakat sonuca kadar o, ölümsüzdür. »

(1926)

POLİS

« Herkesin polisi kendi vicdanıdır, fakat polis vicdanı olmayanların karşısındadır. »

(1929)

« Polis asker kadar disiplinli, hukukçu kadar hukuk adamı, bir anne kadar şefkatli olmalıdır. »

(1934)

« Polis, kanun adamıdır. Ona her zaman saygı göstermeli ve itaat edilmelidir. »

(1937)

RADYO

« Ulusal kültür için pek lüzumlu olduğu gibi, arsıulusal ilgiler bakımından da yüksek değeri belli olan radyo işine önem vermeniz çok yerinde olur. »

01.11.1935, TBMM, 5. Dönem 1. Toplanma Yılını Açarken

RUM PATRİKHANESİ

« ...Lâkin bir fesat ve hiyanet ocağı bulunan memlekette nifak tohumları ve uyuşmazlık saçan, hiristiyan hemşehrilerimizin huzur ve refahı için de uğursuzluk ve felaket nedeni olan Rum Patrikhanesini artık topraklarımız üzerinde bırakamayız. Bu tehlikeli teşkilâtı memleketimizde muhafazaya bizi mecbur etmek için ne gibi vesile ve sebepler gösterilebilir? »

25.12.1922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot'ya Verilen Beyanat.

RUS İHTİLÂLİ

« ...Harb-i Umuminin son senelerinde Rusya dahilinde infilâk eden inkilâp, insanların çoğunluğunu teşkil eden fakir halk içinde, bilhassa bu halkın en çok sıkıntı, eziyet ve ıstıraba uğramış olan işçi sınıfı içinde, eskiden beri mevcut olan sosyalistliğin gerçek maksadını ve gayelerini ilân etti... »

14.08.1920, TBMM.



Değeri Değere Değen Kavrar...

SADABAT PAKTI

« Cumhuriyet Hükümetinin, doğuda takip edegelmekte bulunduğu dostluk ve yakınlık siyaseti, yeni bir kuvvetli adım attı. Sadabat'ta dostlarımız Afganistan, Irak ve İran ile imza etmiş olduğumuz dörtlü antlaşma, büyük bir memnuniyetle kayda değer barış eserlerinden biridir. Bu antlaşmanın etrafında toplanan devletlerin, aynı gayeyi takip eden ve barış içinde gelişmeyi samimiyetle isteyen hükümetleri arasında, iş birliğinin gelecekte de hayırlı neticeler vereceğinden emin bulunmaktayız. »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

SAĞLIK

« Ulusun, ulus gençlerinin, çocukların sağlıkları, sağlamlıkları, gürbüzlükleri; üzerine düştüğümüz çok gerekli bir dirlik işidir... »

01.11.1934, TBMM, 4. Dönem 4. Toplanma Yılını Açarken.

SANAT

« Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş olur. »

16.03.1923, Adana Esnaflariyle Konuşma.

« Bir milleti yaşatmak için birtakım temeller lâzımdır ve bilirsiniz ki, bu temellerin en mühimlerinden biri sanattır... »

16.03.1923, Adana Esnaflariyle Konuşma.

« ...Bir millet sanata önem vermedikçe büyük bir felakete mahkûmdur... »

16.03.1923, Adana Esnaflariyle Konuşma.

SANATKÂR

« İşte sanatkâr da, toplumda uzun çalışma ve çabalardan sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır. »

(1932)

« Sanatın en basiti, en şereflisidir. Kunduracı, terzi, marangoz, saraç, demirci, nalbant, sosyal hayatımızda, askerî hayatımızda, hürmet ve haysiyet mevkiine en layık sanatkârlardır. »

03.04.1922, Konya, Askeri Nalbant Okulunda.

« ...Yalnız şunu söyliyeyim ki, milletlere ferden sanatkâr yetiştirmek yeterli değildir. İnsanlar ferdi olarak çalışırlarsa başarılı olamazlar.

...İlk hakikat olarak anlarız ki, herhangi sanatta güvenle ilerleme arzu edilirse aynı meslek ve sanatta bulunan insanların dayanışmalı bir şekil altına girmesi gereklidir... »

16.03.1923, Adana Esnaflariyle Konuşma.

« Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa tam bir hayata sahip olamaz. Böyle bir millet bir ayağı topal, bir kolu çolak, sakat ve hasta bir kimse gibidir... »

16.03.1923, Adana Esnaflariyle Konuşma.

« Efendiler. Hepiniz mebus olabilirsiniz... vekil olabilirsiniz... hatta cumhurbaşkanı olabilirsiniz; fakat sanatkâr olamazsınız. Hayatlarını büyük bir sanata vakfeden çocukları sevelim. »

1927, Çankaya Köşkünde, Şehir Tiyatrosu sanatkârlarının da çağırıldıkları ziyafette.

SANAYİ

« Endüstrileşmek, en büyük millî davalarımız arasında yer almaktadır. »

Beşinci Dönem, Üçüncü Toplanma Yılını Açarken. 01. 11. 1937.

SERVET

« Servetin meşru yolu, bilgiyle ve fedakârlıkla çalışmak ve tasarruf etmektir. »

(1930)

SEVR ANTLAŞMASI

« Siyasî, adlî, iktisadî ve malî bağımsızlığımızı imhaya ve sonuç olarak yaşama hakkımızı inkâr ve ortadan kaldırmaya yönelik olan Sevr Antlaşması bizce mevcut değildir... »

17.01.1921, United Telgraph Muhabirine Demeç.

SİNEMA

« Sinema öyle bir keşiftir ki, gün geçecek barutun, elektriğin ve kitapların keşfinden çok dünya medeniyetinin veçhesini değiştireceği görülecektir. Sinema, dünyanın en uzak uçlarında oturan insanların birbirlerini tanımaları, sevmelerini temin edecektir. Sinema, insanlar arasındaki görüş, görünüş farklarını silecek, insanlık idealinin tahakkukuna en büyük yardımı yapacaktır. Sinemaya lâyık olduğu önemi vermeliyiz. »

(1930)

SİYASİ HAYAT

« Memnuniyetle görüyorum ki, laik cumhuriyet esasında beraberiz. Zaten benim siyasi hayatta bir taraflı olarak daima aradığım ve arayacağım temel budur. »

12.08.1930

SİYASİ PARTİ

« Millî egemenlik esasına dayanan ve özellikle Cumhuriyet idaresine sahip bulunan memleketlerde siyasi partilerin varlığı tabiîdir. Türkiye Cumhuriyetinde de, birbirini denetleyen partilerin doğacağına şüphe yoktur... »

11.12.1924, Times'in İstanbul Muhabirinin Yazılı Sorularına Cevap.

SOFRA SANATI

« Efendiler! Sofra tertibi, sofra hizmeti gerçekten önemlidir. En önemli ihtiyaçlarımızdandır. Bunun için esas metrdoteller ve garsonlardır. Üzülerek söylüyorum ki, memleketimizde bu nevi sanaatkârlar ihtiyaç ile uygun tarz ve miktarda yetiştirilmemiştir. Evlerimizde, lokantalarda, otellerde bu hususu medenî insanlara yakışacak surette yapmaya mecburuz... »

03.10.1925, Bursa'da Üçüncü Bir Konuşma.

SPOR

« Biz henüz Avrupa derecesine gelmedik. Sporda tek ve açık bir gaye gözetmek lâzımdır. Sporu ya propaganda için yapacağız, yahut da bedenî olgunlaşmamızı temin için yapacağız. »

16.08.1923, Ankara Türkocağı Toplantısında Ali Sami (Yen) Beyin verdiği bilgi üzerine.

« Efendiler; dünyada spor hayatı, spor çevresi çok önemlidir. Bunu siz uzmanlara açıklamaya gerek görmüyorum. Bu kadar önemli olan spor hayatı, bizim için daha önemlidir. Çünkü ırk meselesidir. Irkın düzelmesi ve gelişmesi meselesidir. Ayıklanması meselesidir ve hattâ biraz medeniyet meselesidir... »

30.09.1926, Çankaya Cumhurbaşkanlığı Köşkü Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Kongresi adına gelen heyet'e konuşması.

« ...Türk sporculuğu uluslararası alanda lâyık olduğu yerini kazanacaktır O zaman Türk sporculuğu, memleket ve millet hayatında etkili olduğu kadar biraz da medeni ve belki de benim tahminimden fazla bir medeniyet belirtisi olacaktır. »

30.09.1926, Çankaya Cumhurbaşkanlığı Köşkü Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Kongresi adına gelen heyet'e konuşması.

SPORCU

« Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlâklısını severim. »

(1937)

STALİN

« Geçecek yüz yıl zarfında bütün diğer diktatörlerin namı şanı söndüğü zaman, tarih, Stalin'i Yirminci Asır Avrupasında ve milletlerarası sahada ve muasırları içinde en mühim bir devlet adamı olarak seçecektir. »

Ekim 1937, Ernest Jackh'a söylenmiştir.

SULTANLIK

« Sultanların boğdukları zann olunan millet ruhu, saltanat taç ve tahtı parçalanarak canlandırıldı... »

05.02.1924, İzmir'de Gazetecilerle Konuşma.

« ...Sultanlık korku ve tehdide dayanan bir idaredir... Sultanlık korkuya ve tehdide dayandığı için korkak, aşağılanan, sefil, rezil insanlar yetiştirir... »

14.10.1925, İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma.

ŞAPKA

« Güzel bir başlık olan şapkadan pek az bir zamanda dervişler, mürit ve hocalar da memnun kalacaklardır. Uyanık ve zeki insanlar medeni olmayan bir giysi altında kişisel ve bilgisel değerlerini ve ilmiyelerini kaybetmektedirler. Bundan dolayı şerefli yerlerini korumak için medeni bir kılığa bürünmek lazımdır... »

23.09.1925, Bursa Türk Ocağında Bir Konuşma.

« Hanımlar da erkeler gibi şapka giymelidirler. Başka türlü hareket etmemize imkan yoktur... »

23.09.1925, Bursa Türk Ocağında Bir Konuşma.

« ...Bu başlığın ismine şapka denir. Redingot gibi, bonjur gibi, smokin gibi, frak gibi... İşte şapkamız diyenler vardır. Onlara diyelim ki çok gafilsiniz ve çok cahilsiniz. Ve onlara sormak isterim:

Yunan başlığı olan fesi giymek uygun olur da şapkayı giymek neden olmaz?... »

28.08.1925, İnebolu'da Bir Konuşma.

ŞEHİRCİLİK

« Şehir işlerimizin idaresini düzeltip nizama koyacak kanun tasarısı bu sene takdim olunacaktır... »

01.11.1928, TBMM, 3. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

« Şehircilik işlerinde de, teknik ve plânlı esaslar dâhilinde çalışmak lâzımdır. Bunun için belediyelerimizi türeli bir surette aydınlatmak, klavuzlamak işiyle uğraşacak, merkezde, bir teknik büro kurulmasını tavsiye ederim. »

01.11.1937, TBMM, 5. Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken.

ŞEREF

« ...Yalnız şunu bir hakikat olarak biliniz ki, şeref hiç bir zaman bir adamın değil, bütün milletindir. Eğer yapılan işler önemliyse, gösterilen zaferler açıksa, inkılâplar dikkat çekiciyse her fert kendini tebrik etmelidir. Çünkü böyle büyük işleri ancak çok kabiliyetli olan büyük milletler yapabilir ve bu milletin her ferdi böyle en kabiliyetli ve büyük bir millete mensup olduğunu düşünerek kendini tebrik etsin. »

16.03.1923, Adana Çiftçileriyle Konuşma.



Değeri Değere Değen Kavrar...

TAARRUZ

« Yarım hazırlıkla, yarım tedbirle yapılacak taarruz, hiç taarruz etmemekten daha fenadır. »

(1922)

« Kesin sonuç her zaman taarruzla alınır. »

(1924)

TABİAT

« ...Türk yalnız tabiatı kutsal bilir. »

30.11.1929, Vossische Zeitung Muhabirine Demeç

« ...Tabiata egemen olmasını bilmeyen yaratıklar, varlıklarını koruyamamışlardır. Tabiat onları, kendi unsurları içinde ezmekten, boğmaktan, yoketmekten ve ettirmekten çekinmemiştir.

Türk, bu büyük hakikati, üzelden tanımak kapasitesini göstererek kapsal bir dölenle, toprağı ve onun türlü ürünlerini insanlığa verimli kılmış; okan denizlerde göğüslenmedik dalgalar bırakmayarak, insanlığa refah ve kültür yolları açmıştır... »

03.05.1935, Havacılık hakkında Konuşma.

TALİH

« ...Talihin aslı, tatbiki mümkün olan meselelerde düşündükten ve dikkatle inceledikten sonra işe başlamaktır... »

30.11.1929, Vossische Zeitung Muhabirine Demeç.

TAPU DAİRESİ

« Bu önemli iştir. Kanun böyle emrediyorsa, yaptığı işin güven duygusuna muhtaç bir vatandaş gibi ben de tapu dairesine gidebilirim. »

11.05.1938.

TARIM

« Millî ekonominin temeli tarımdır. »

(1937)

TARİH

« Tarih ne güzel aynadır. İnsanlar, özellikle ahlâkla gelişmemiş kavimler, en büyük kutsal kavramlar karşısında bile hasis duygulara tâbi olmaktan nefislerini men edemiyor. Tarihin sinesine geçen büyük hâdiselerde bu hadiseler içinde uygulayıcı ve etkili olanların hâl hareket ve muameleleri onların ahlâk seviyelerini ne açık gösterir. »

(1915)

« Tarih: Bir milletin kanını, hakkını, varlığını hiç bir zaman inkâr edemez. »

(1919)

« Tarih yapan akıl, mantık, muhakeme değil, belki bunlardan çok hissiyattır. »

15.03.1923, Adana'da Halkla Konuşma.

« Efendiler, tarih, milletlerin yükselme ve gerileme sebeplerini ararken bir çok siyasi, askerî, sosyal sebepler bulmakta ve saymaktadır... »

17.11.1923, İzmir İktisat Kongresini Açış Söylevi.

« Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana sadık kalmazsa, değişmeyen hakikat insanı şaşırtacak bir nitelik alır. »

(1931)

« Bir eser meydana getirerek, ertesi gün pişman olmaktansa, hiçbir eser meydana getirememek güçsüzlüğünü itiraf etmek daha iyidir. »

(1931)

« Tarih; hayal mahsulü olamaz. Tarih yazarken gerçek olayları bulmaya çalışmalıyız. Eğer bunları bulamazsak meçhuliyeti ve bu noktadan cehlimizi itiraf etmekten çekinmeyelim. »

10.11.1935, Ulus.

TARİKATLAR

« Mevcut tarikatların gayesi kendilerine tâbi olan kimseleri dünyevi ve manevi olan hayatta saadete eriştirmekten başka ne olabilir? Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz. En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır. Medeniyetin emir ve talep ettiğini yapmak insan olmak için kâfidir. »

30.08.1925, Kastamonu'da İkinci bir Konuşma.

TAYYARECİ (PİLOT)

« Tayyareciler, şunu unutmayınız ki, yarının en büyük tehlikeleri semalardan gelecektir. Bu sebeple sizler anî gelebilecek tehlikelere karşı koymak için daîma hazır bulunmaya ve o şekilde yetişmeye gayret edeceksiniz. »

(1933)

TEKKELER

« Tekkeler mutlaka kapatılmalıdır. Türkiye Cumhuriyeti her şubede doğru yolu gösterecek kudrete sahiptir. Hiçbirimiz tekkelerin uyarılarına muhtaç değiliz. Biz, medeniyetten, ilim ve fenden kuvvet alıyoruz ve ona göre yürüyoruz. Başka bir şey tanımayız. Tekkelerin gayesi halkı deli (meczup) ve aptal yapmaktır. Halbuki halk deli (mezcup) ve aptal olmamaya karar vermiştir. Bunlar basit bir iş gibi görünür, fakat önemi vardır. »

31.08.1925, Çankırı, Anadolu Ajansı.

TELEFON

« Telefon şebekesi memleket içinde, bir program dahilinde genişlemektedir. Bu faaliyeti takdir ve teşvik etmek isterim... »

01.11.1936, TBMM, 5. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

TELGRAF

« Telgrafçılık biliminin öğretilmesi maksadiyle gerekli eğitim araçlarından faydalanılarak yüksek telgraf okulu kurulacak ve uygun vilayetlerde başmüdüriyetler makamlarında dersaneler açılacaktır... »

01.03.1923, TBMM, 4. Toplanma Yılını Açarken.

TERBİYE (Eğitim)

« Terbiyedir (eğitim) ki bir milleti ya hür, müstakil, şanlı, yüksek bir toplum halinde yaşatır ; ya da bir milleti esaret ve safalete terkeder... Efendiler ; terbiye (eğitim) kelimesi yalnız olarak kullanıldığı zaman herkes kendince istediği bir anlama çeker. Ayrıntılara girişilirse terbiyenin (eğitimin) hedefleri, maksatları çeşitlenir. Meselâ dinî terbiye (eğitim), millî terbiye (eğitim), uluslararası terbiye (eğitim)....Bütün bu terbiyelerin (eğitimlerin) hedef ve gayeleri başka başkadır. »

22.09.1924, Samsun Öğretmenleriyle Konuşma.

TESETTÜR

« ...Din icabı olan tesettür, kısaca ifade etmek lâzım gelirse, denebilir ki kadınları sıkıntıya sokmayacak ve adaba aykırı olmıyacak basit şekilde olmalıdır. Tesettür, kadını hayatından, mevcudiyetinden soyutlayacak bir şekilde olmamalıdır... »

31.01.1923, İzmir, Halk İle Konuşma.

« ...Dinimizin tavsiye ettiği tesettür hem hayata hem fazilete uygundur. Kadınlarımız şeriatın tavsiyesi, dinin emri mucibinde tesettür etselerdi ne o kadar kapanacaklar, ne o kadar açılacaklardı. Tesettürüşer'î, kadınlar için mucibi muşkilât olmayacak, kadınların hayatı içtimaiye de, hayatı iktisadiyede, hayatı maişette ve hayatı ilimde erkekterle teşriki faaliyet etmesıne mâni bulunmiyacak bir şekli basittedir. Bu şekli basit heyeti içtimaiyemizin ahlâk ve adabına mugayir değildir. »

21.03.1923, Konya Kadınları İle Konuşma.

TEŞKİLAT-I ESASİYE KANUNU

« ...Teşkilatı Esasiye Kanunu da Osmanlı İmparatorluğu'nun, Osmanlı devletinin öldüğünü idrak ve ifade ve onun yerine yeni Türkiye Devleti'nin geçtiğini ilân eyleyen bir kanundur ve bu devletin hayatının da kayıtsız şartsız hâkimiyetin milletin üzerinde olmasıyla mümkün olacağını ifade eden bir kanundur... »

17.02.1923, İzmir İktisat Kongresini Açış Söylevi.

TİCARET

« ...Sizin için zafer ve ilerleme sahası iktisadiyatta ve ticarettedir. Bunu takdir ediyorsanız, çok çalışmaya mecbursunuz. Aksi takdirde memleketin gerçek sahibi olduğunuzu söyleseniz bile, kimseyi inandıramazsınız... »

17.03.1923, Mersin'de Bir Konuşma.

« ...Ticaret için iki şey lazımdır. Biri, dışarıya çıkarılacak ürünlere yer temin etmektir. Bu olmazsa ticaret yoktur. Bunları dışarıya sevkedebilmek için seri ve emin vasıtalara muhtacız. Dolayısıyla bütün kuvvetimizle bir an evvel otomobiller, şoseler ve tren yolları yapmaya mecburuz. İkinci darak ticarette düşüneceğimiz ikinci iş, ihracaat ve ithalâtımıza aracı vazifesini gören ticareti, yabancı tüccarların elinden kurtarmaktır... »

20.03.1923, Konya Esnaf ve Tüccalarıyle Konuşma.

« Dış ticaret politikamızın özelliği şudur : İç ve dış durumun gereklerini daima karşılamak suretiyle seyirlerine uyum sağlamak. İç ticarete gelince, bunda en önde gördüğümüz esas, teşkilâtlandırma ve belirli tipler üzerinde işleme ve rasyonel çalışmadır. »

01.11.1937, T.B.M.M., Beşincı Dönem, Üçüncü Toplanma Yılını Açarken.

« Dış ticarette takip ettiğimiz ana prensip, ticaret dengemizin aktif karakterini korumaktır. Çünkü, Türkiye ödemeler dengesinin en mühim esasını, bu teşkil eder. »

01.11.1937, T.B.M.M., 5. Dönen, 3 Toplanma Yılını Açarken

TİYATRO

« Tiyatro bir memleketin kültür seviyesinin aynasıdır. » (1932)

TOPRAK KANUNU

« Toprak Kanununun bir sonuca varmasını Kamutay'ın yüksek himmetinden beklerim. Her Türk çifteçi ailesinin geçineceği ve çalışacağı toprağa sahip olması, mutlaka lâzımdır. Vatanın sağlam temeli ve imarı bu esastadır. Bundan fazla olarak, büyük araziyi modern vasıtalarla işletip vatana fazla ürün temin edilmesini teşvik etmek isteriz. »

01.11.1936, T.B.M.M., Beşinci Dönem, Ikinci Toplanma Yılını açarken.

TÜCCAR

« Tüccar, milletin emeği ve üretimi kıymetlendirilmek için eline ve zekâsına emniyet edilen ve bu emniyete liyâkat göstermesi gereken adamdır. »

01.11.1937, T.B.M.M., Beşinci Dönem Üçüncü Toplanma Yılını Açarken

TÜRK

« ...Memleket sizindir, Türklerindir. Bu memleket tarihte Türkü, o halde Türktür ve ebediyen Türk olarak yaşayacaktır. »

16.03.1923, Adana Esnaflarıyla Konuşma.

« Biz Türkler, bütün tarihimiz boyunca, hürriyet ve istiklâle sembol olmus bir milletiz. »

(1927)

« Bütün uygar eserleri, bütün dünyada ilk defa yapmış ve yaşamış olan insanlar Türk ırkındandır. » (1930)

« Türklük, benim en derin güven kaynağım, en engin övünç dayanağım oldu. Kendimi hiçbir zaman Osmanlılığın telkin ettiği başka ulusları öven ve Türklüğü aşağı gören eksiklik duygusuna kaptırmadım. » (1931)

« Ne Mutlu Türküm Diyene. »

29.10.1933, Onuncu Yıl Nutku.

« Türk ! Övün, çalış, güven. »

(1934)

« Yüksel Türk...Senin için yüksekliğin sınırı yoktur. »

(1935)

TÜRK ALFABESİ

« ...Büyük Türk milleti cehaletten az emekle kısa yoldan ancak kendi güzel ve asîl diline kolay uyan böyle bir vasıta ile sıyrılabilir. Bu okuma yazma anahtarı ancak Lâtin esasından alınan Türk alfabesidır. Basit bir tecrübe Lâtin esasından Türk harflerinin, Türk diline ne kadar uygun olduğunu şehirde ve köyde yaşı ilerlemiş Türk evlâtlarının ne kadar kolay okuyup yazdıklarını güneş gibi meydana çıkarmıştır. »

01.11.1928, T.B.M.M., 3. Dönem, 2.Toplanma Yılını Açarken.

TÜRK ÇOCUĞU

« Türk çocuklarında kabiliyet her milletinkinden üstündür. »

(1924)

« Türk milletinin geleceği, bugünkü evlâtlarının doğru görüşü ve yıkılmaz azmiyle büyük vz parlak olacaktır. »

(1925)

« Türk çocuğu atalarını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır. »

(1930)

TÜRK DEMOKRASİSİ

« ...Türk demokrasisi Fransa ihtilâlinin açtığı yolu takip etmiş, ancak kendine has ayırıcı özellikle gelişmiştir. Zira her millet inkılâbını sosyal ortamının baskı ve ihtiyacına tabi olan ve hal ve vaziyetine ve bu ihtilâl ve inkılâbın meydana geliş zamanına göre yapar... »

08.03.1928, Le Matin Muhabirine Demeç.

TÜRK DİLİ

« Dilin millî ve zengin olması millî duygunun gelişmesinde başlıca etkendir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil şuurla işlensin. »

(1930)

« Milliyetin çok belirgin niteliklerinde biri dildir. Türk milletindenim diyen insan herşeyden önce ve mutlaka Türkçe konuşmalıdır. Türkçe konuşmayan bir insan Türk kültürüne, topluluğuna bağlılığını iddia ederse buna inanmak doğru olmaz. »

(1931)

« Dilimiz çok zengindir, güzeldir. Bunu ortaya çıkaracaklar sizin gibi duygusu derin, yorulmaz Türk gençleridir. Türkçemizi günün en ileri bilgi dili yapmak değerli araştırmacılarınız olan beklenir... »

29.08.1922, Millî Türk Talebe Birliği Telgrafına Cevabı.

« Türk dilinin, kendi benliğine, aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması için, bütün devlet teşkilâtımızın, dikkatli, alâkalı olmasını isteriz. »

01.11.1932, T.B.M.M., 4. Dönem, 2. Toplanma Yılını Açarken.

TÜRK KADINI

« Türk kadını dünyanın en aydın en faziletli ve en ağır kadını olmalıdır. Ağır sıklette değil ; ahlâkta, fazilette ağır, ağırbaşlı bir kadın olmalıdır. Türk kadınının vazifesi, Türk'ü zihniyetiyle, kol gücüyle, azmiyle koruma ve müdafaaya gücü yeterli nesiller yetiştirmektir. Milletin kaynağı, toplum hayatının esası olan kadın, ancak faziletli olursa vazifesini yerine getirebilir. Herhalde kadın çok yüksek olmalıdır... » 14.10.1925, İzmir Kız Öğretmen Okulu'nda Bir Konuşma

« Türk kadınının dünya kadınlığına elini vererek dünyanın barış ve güveni için çalışacağına emin olabilirsiniz. »

(1935) « Bizce Türkiye Cumhuriyeti anlamınca kadın, bütün Türk tarihinde olduğu gibi, bugün de en muhterem mevkide, her şeyin üstünde yksek ve şerefli bir varlıktır. »

(1935)

TÜRK MİLLETİ

« Ben de bazı arkadaşlarım gibi batı milletlerini, bütün dünyanın milleterini tanırım. Fransızları tanırım. Almanları, Rusları ve bütün dünya milletlerini şahsen tanırım ve bu tanışmam da harp sahalarında olmuştur, ateş altında olmuştur. Ölüm karşısında olmuştur. Yemin ederek size temin ederim ki, bizim milletimizin manevî kuvveti bütün milletlerin manevî kuvvetinin üstündedir... »

08.07.1920, T.B.M.M.

« Türk milleti daha dindar olmalıdır, yani bütün sadeliği ile dindar olmalıdır demek istiyorum. Dinime, bizzat hakikate nasıl inanıyorsam, buna da öyle inanıyorum... »

29.10.1923, Fransız Muhabiri Maurico Pernot'ya Demeç.

« Türk Milletinin istıdadı ve kat'î kararı medeniyet yolunda, durmadan, yılmadan ilerlemektir. »

(1924)

« Türk milletinin gelişmesine asırlardan beri set çeken engelleri kaldırmak ve genel hayata çağdaş medeniyetin kanunlarını ve vasıtalarını vermek için sarfettiğimiz gayretlerin milletin genel kabulünü kazandığı muhakkaktır. »

(1926)

« Bütün insanlığa ziraati, sanatı ilk öğreten Türk milleti idi. Türk milletinin dünyaya eğiticilik etmiş olduğuna artık hakiki alimlerin şüphesi kalmamıştır... »

27.01.1931, İzmir'de Fırka Kongresinde Konuşma.

« ...Türk milletinin karakleri yüksektir. Türk milleti çalışkandır. Türk milleti zekidir. Çünkü, Türk milleti millî birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir. Ve çünkü, Türk milletinin yürümekte olduğu ilerleme ve medeniyet yolunda, elinde ve kafasında tuttuğu meşale müspet ilimdir... »

29.10.1933, Ankara, Onuncu Yıl Nutku.

TÜRK OCAKLARI

« Son seyahatimde ziyaret ettiğim bütün ocaklarda beni çok memnun eden bir faaliyete, canlılığa şahit oldum. Bilhassa Türk Ocaklarının bulunduğu merkezlerde fadalı bir takımhizmetlerle halk üzerinde çok uygun bir etki bıraktığına şahit oldum. Şimdi burada gördüğüm gibi, milletin birçok güzide aydınları Türk Ocaklarında toplanmıştır... »

18.12.1930, İstanbul'da Bir Konuşma.

« Kuruluş tarihinden beri ilmî sahada halkçılık ve milliyetçilik ilkelerini yaymaya ve genelleştirmeye sadakatle ve imanla çalışan ve bu yolda memnuniyeti gerektiren hizmetleri geliştirmiş olan Türk Ocaklarının, aynı esasları siyasi ve tatbiki sahada tahakkuk eden fırkamla bütün manasıyle yekvücut olarak çalışmadarını münasip gördüm... »

25.03.1931, Hâkimiyet-i Milliye Muhabirine Demeç.

« Türk Ocakları, Cumhuriyet Halk Fırkası'nın bir kültür şubesidir. Fırka, milleti terbiye edecek ; ilim, iktisat, siyaset ve güzel sanatlar gibi bütün kültür sahalarında vatandaşları yetiştimek için önderlik edecektir. Ocaklılar, Cumhuriyet Halk Fırkası'nın programını vatandaşlara izah etmekle asıl vazifelerini yapmış, ideallerine en büyük hizmeti gerçekleştirmiş olurlar... »

04.02.1931, Aydın Türk Ocağında Bir Konuşma.

TÜRK TARİH VE DİL KURUMU

« ...Bu iki ulusal kurumun, tarihimizin ve dilimizin, karanlıklar içinde unutulmuş derinliklerini, dünya kültüründeki analıklarını, reddolunmaz ilmi belgelerle ortaya koydukça, yalnız Türk milleti için değil ve fakat bütün ilim âlemi için, dikkat ve intibahı çeken, kutsal bir vazife yapmakta olduklarını emniyetle söyleyebilirim... »

01.11.1936, T.B.M.M., Beşinci Dönem, Ikinci Toplanma Yılını Açarken.

« Türk Tarih ve Dil Kurumlarının, Türk millî varlığını aydınlatan çok kıymetli ve önemli birer ilim kurumu mahiyetini aldığını görmek, hepimizi sevindinci bir hâdisedir. »

01.11.1937, T.B.M.M., Beşinci Dönem, 3. Toplanma Yılını Açarken.

TÜRK TAYYARE CEMİYETİ

« Türk milletinin hava kuvvetlerimizin takviyesi lüzumunu idrak ve takdire değer fedakârlıkları ortaya koyması, siyasî ve medenî olgunluğunun en büyük delilidir. Bu yolda rehberlik eden Tayyare Cemiyeti'nin çalışmalarını takdir ederim... »

08.06.1921, Anadolu Ajansı Muhabirine Demeç.

« ...Vatandasların kendi girişimleriyle kurdukları Tayyare Cemiyeti, az zamanda verdiği semerelerle geniş bir rahatlama ümit ettirmektedir. »

01.11.1925, T.B.M.M., İkinci Dönem Üçüncü Toplanma Yılını Açarken.

TÜRKİYE

« Türkiye Türklerindir ; işte milliyetperverlerin ilkesi budur. Biz, haklarımızı korumak için mücadeleye devam etmeye karar verdik. »

1921, Ağustos, Associated Press Muhabirine Demeç.

« ...Büyük Millet Meclisi tarafından idare edilmekte olan yeni Türkiye, Babiâlînin idaresi altındaki eski Osmanlı İmparatorluğu değildir. Yeni Türkiye şeref ve haysiyetini, kudret ve kuvvetini bilen ve haklarını korumak için varlığını tehlikeye atmaya da hazır ve amadedir. »

25.12.1922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot'ya Çankaya'da Verilen Beyanat.

« ...Yeni Türkiye yöneticileri uyuşuk ve miskin değildir. Kendini bildiği kadar muhataplarını da bilir. Kendi yapacağını takdir ettiği kadar muhataplarının da yapabileceğini değerlendirir. »

30.01.1923, İzmir, İzmir Basın Mensuplarına beyanat.

« Efendiler, asırlardan beri Türkiye'yi idare edenler çok şey düşünmüşlerdir ; fakat yalnız birşeyi düşünmemişlerdir : Türkiye'yi. Bu düşüncesizlik yüzünden Türk vatanının, Türk milletinin uğramış olduğu zararları ancak bir tarzda telâfi edebiliriz : O da artık Türkiye'de Türkiye'den başka bir şey düsünmemek. Ancak bu zihniyetle hareket ederek her türlü selâmet ve saadet hedeflerine ulaşabiliriz. »

30.08.1924, Dumplupınar'da Konuşma.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

« ...Yüce Meclisiniz aynı zamanda bir Kurucu Meclis yetkilerine sahiptir. Mevcut anayasayı kaldırır, yerine yenisini koyabilir. »

20.01.1921, T.B.M.M.

« ...Bu meclisin gayesi, millî sınırlar içinde millî kurtuluşu sağlamaktır. Türk ulusu bir bağımsız varlık olarak haklarının kabul edilmesinden başka bir şey istememektedir. »

Ocak 1921, Daily Epress Gazetesinin Sorusuna Cevap.

« ...Hakikatte hakim olan ve herşeyi idare eden merci, Millet Meclisidir... »

02.11.1922, Le Petit Parisien Muhabirine Demeç.

« Türkiye Devleti'nin yegane ve hakiki mümesili yalnız ve ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir. »

(1922)

« Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bütün programlarının dayanağı şu iki ilkedir: Tam bağımsızlık, kayıtsız ve şartsız millî hakimiyet. Birinci ilkenin ifadesi, Misak-ı Millî'dir. İkinci ve hayatî dan ilkenin beyanı Anayasa Kanunudur... »

16.01.1923, İstanbul Gazete Temsilcilerine.

« ...Türkiye Büyük Millet Meclisi ve onun en büyük hak ve vekalet yoluyla tayin ve tesis ettiği idare şekli zaman ile sınırlı değildir ve olamaz. »

01.03.1923, T.B.M.M., 4. Toplanma Yılını Açarken.

« ...Yeni Türkiye devletini milletin vekillerinden oluşan Türkiye Büyük Millet Meclisi idare eder... »

07.02.1923, Balıkesir'de Halka Konuşma.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

« Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır ! »

29.10.1923, Cumhurbaşkanı Seçildikten Sonra Meclise Mesaji.

« Türkiye Cumhuriyeti yalnız iki şeye güvenir. Biri millet kararı diğeri en elim ve en zor şartlar içinde dünyanın takdirine hakkıyla layık olma niteliği kazanan ordumuzun kahramanlığı; bu iki şeye güvenir... »

22.02.1924, İzmir, Ordu İleri Gelenleriyle İkinci Konuşma.

« Türkiye Cumhuriyeti halin bilincinden doğmuş olduğuna göre, ileriye ve yeniliğe uzun adımlarla yürümeye devam edecektir. »

01.09.1925

« Türk milletinin yapısına ve adetlerine en uygun idare, cumhuriyet idaresidir.»

(1924)

« ...Benim nâçiz vücüdum bir gün elbet toprak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuriyeti sonsuza kadar yaşayacaktır... »

19.06.1926, Anadolu Ajansına Demeç.

« Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli, Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyetidir. »

29.10.1933, Onuncu Yıl Nutku.

« Devleti ve hükûmeti kendi malı ve koruyucusu tanımak, bir millet için büyük nimet ve mazhariyettir. Türk milleti bu sonuca cumhuriyetle varmış ve her sene bunun artan faydalarını görmüş ve göstermiştir... »

01.11.1936, T.B.M.M., 5. Dönem, 2. Toplanma Yılını Açarken.

« Türkiye Cumhuriyeti'nin temeli kültürdür »

(1936)

TÜRKİYE CUMHURİYETİ KANUNLARI

« Biz yurt emniyeti içinde fertlerin emniyetini de, lâyık olduğu derecede göz önünde tutarız. Bu emniyet, Türk Cumhuriyeti kanunlarının, Türk hakimlerinin teminatı altında, en ileri şekilde mevcuttur. Kanunlarımızda yaptığımız bazı tadiller va kabul buyurduğunuz Meşhut Cürümler Kanunu, bu amaca kuvvetle hizmet etmiştir. »

01.11.1937, T.B.M.M., 5. Dönem, 3. Toplanma Yılını Açarken.

TÜRKİYE DEVLETİ

« ...Yeni Türkiye devleti temellerini süngü ile değil, süngünün dahi istinat ettiği iktisadiyatla kuracaktır. Yeni Türkiye Devleti cihangir bir devlet olmayacaktır. »

16.01.1923, İstanbul Gazeteleri Temsilcilerine.

« ...Yeni Türkiye Devleti, cihana hakim o büyük ve güçlü fikrin Türkiye'de görünümüdür, gerçekleşmesidir. Dünyanın sosyal ve siyasî gereklerinden doğan ve binlerce senelik Türk tarihinin tekâmülü olan devletimiz, devam ve istikrarın bütün nitelik ve şartlarını taşımaktadır. »

13.08.1923, T.B.M.M., 2. Dönemi Açarken.

TÜRKİYE SİYASETİ

« Türkiye; prensiplerine sadık olarak katiyetle barışsever bir siyaset takip etmektedir... »

25.10.1928, Lehistan Elçisinin Söylevine Cevap.

« Komşularıyla ve bütün devletlerle iyi geçinmek, Türkiye siyasetinin esasıdır... Bu ilkenin bütün devletlerce siyaset esası kabul edilmesiyledir ki medeniyet için ve milletin saadet ve refahı için en lâzımlı olan sulh istikrar kazanmış olur. »

16.10.1930, Yugoslavya Elçisinin Söylevine Cevap.



Değeri Değere Değen Kavrar...

UMUMİ MÜFETTİŞLİK

« Doğu vilâyetlerimizin bir kısmında kurulan umumî müfettişlik isabetli ve faydalı olmuştur. Cumhuriyet kanunlarının emniyetle sığınılacak, tek yer olduğunun anlaşılması bu havalide huzur ve gelişme için esaslı bir başlangıçtır... »

01.11.1928, T.B.M.M., 3. Dönem, 2. Toplanma Yılını Açarken.

ÜNİFORMA

« ...Bana Fransızlar, elbisesiz askerlerin çete olduklarından bahsettikleri zaman, hayır onlar çete değildir, bizim askerimizdir dedim. Üzerinde üniforma yoktur dediler. Üzerindeki elbisesi üniforma dedim ve bunu Fransızlar anlamlı ve yeterli bir cevap buldular... »

14.08.1920, T.B.M.M.

ÜNİVERSİTE

« Yüksek tahsil gençlerimizi istediğimiz ve muhtaç olduğumuz gibi millî şuurlu ve modern kültürlü olarak yatiştirmek için İstanbul Üniversitesi'nin gelişmesi, Ankara Üniversitesi'nin tamamlanması ve Doğu Üniversitesi'nin yapılan etüdlerle tesbit edilmiş olan esaslar dairesinde Van gölü civarında kurulması çalışmasına hızla ve önemle devam edilmektedir. »

01.11.1938, T.B.M.M., 5.Dönem, 4. Toplanma Yılını Açıs Nutku.

« ...Üniversite kurmaya verdiğimiz önemi söylemek isterim. Yarım tedbirlerin kısır olduğuna şüphe yoktur. Bütün işlerimizde olduğu gibi maarifte ve kurulan üniversitede de radikal tedbirlerle yürümek kesin kararımızdır. »

01.11.1933, T.B.M.M., 4.Dönem, 3. Toplanma Yılını Açarken.

ÜRETİCİ

« Tüketici yaşamak iyi değildir. Üretici olalım. »

24.08.1925, Kastamonu.

VAKIFLAR

« ...Malûmdur ki vakıflar, memleketimizin mühim bir servetini teşkil eder. Bu servetten millet ve memleketi hakkıyla istifade ettirebilmek için Şeriyye Vekâletiyle beraber bütün Bakanlar Kurulunun ve hatta yüce meclisin bu hususu ehemmiyetle tetkik ile bu büyük müessesenin yıpranmaktan korunmasını ve memlekete verimli bir hale getirilmesini temenni ederim... »

01.03.1922, T.B.M.M., 3. Toplanma Yılını Açarken.

VATAN

« Vatan evlât ve ahfadımız için cennet yapılmaya lâyık elyak bir vatandır. »

(1923)

« ...Efendiler artık vatan imar istiyor, zenginlik ve refah istiyor. İlim ve marifet, yüksek medeniyet, hür fikir ve hür zihniyet istiyor. Şeref, namus, istiklâl, hakikî varlık, vatanın bu taleplerini tamamen ve seri olarak yerine getirmek için esaslı ve ciddi bir biçimde çalışmayı emreder. »

30.08.1924, Dumplupınar'da Konuşma.

VERGİ

« Hayatı ucuzlatmak icabettikçe, vergileri indirmek siyasetine devam edeceğiz... »

01.11.1936, T.B.M.M., 5. Dönem, 2. Toplanma Yılını Açarken.

« ...Vergi usullerinin ıslahı çarelerinin aranmasına da ehemmiyetle devam olunmalıdır. İyi usul ve iyi tatbikin memnun edici neticelerini vatandas, hiç bir işte vergi mevzuu kadar hassasiyetle takdir etmez. »

01.11.1936, T.B.M.M., 5. Dönem, 2. Toplanma, Yılını Açarken.



Değeri Değere Değen Kavrar...

YABANCI SERMAYE

« ...Tabidir ki, dışardan gelecek sermayeye, yol gösterici faaliyetlere, çalışma usullerine ihtiyacımız vardır. Fakat bu, birliğimize, bağımsızlığımıza son verecek bir vesayet tarzı demek olamaz. Bize yardımcı olacak insaniyetkâr kaynaklara biz de karşılıklı taahhüt ile birliğimiz ve bağımsızlığımız çerçevesinde samimiyetle bağlı oluruz. »

24/25.10.1919, Amasya'da Tasvîri Efkâr Muhabiri ile Mülâkat.

« Birtakım iktisadî meseleler vardır ki, biz bunları kendi kaynaklarımızla ve yalnız kendi sermayemizle halledemeyiz. Bize yardım edecek dostlar aramaya mecburuz... »

02.11.1922, Le Petit Parisien Muhabirine Demeç.

« ...Kanunlarımıza uymak şartıyla yabancı sermayelerine lâzım gelen güvenceyi vermeye her zaman hazırız ve arzu edilen odur ki, yabancı sermayesi bizim çalışmamıza ve servetimize katkıda bulunsun... »

17.02.1923, İzmir İktisat Kongresi'ni Açış Söylevi.

YAŞAMAK

« ...İnsanlar dünyaya mukadder oldukları kadar yaşamak için gelmişlerdir. Yaşamak demek faaliyet demektir... »

31.01.1923, İzmir'de Halk İle Konuşma.

YETİMLER YURDU

« Vatanını kurtarma uğrunda şehit olanların yetimleri bütçenin müsaadesi oranında yer yer kurulan yetim yurtlarına yerleştirilmektedir... »

01.03.1923, T.B.M.M., 4. Toplanma Yılını Açarken.

YİRMİ ÜÇ NİSAN

« Yirmi Üç Nisan Türkiye millî tarihinin başlangıcı ve yeni bir dönüm noktasıdır. Bütün bir cihan-ı husumete karşı duran Türkiye halkının, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni oluşturmak hususunda gösterdiği harikayı ifade eder. »

23.04.1922, Yeni Gün Muhabirine Demeç.

YOL

« ...Yollarımızı asrın, mevcut gelişmelerin icab ettirdiği mükemmel bir hale getirmek lâzımdır. Ancak bu suretle memlekette hüküm süren fakirliğe çare bulabiliriz. »

15.01.1923, Eskişehir'de Halka Yapılan Konuşma.

ZABİT (SUBAY)

« ...Orduda inzibatın yegâne vasita-i tecellisi münevver, kahraman, fedakâr zabitandır. »

01.11.1920, Ankara, Ankara Zabit Namzetlerı Talimgahının İlk Mezunlarının Diploma Töreninde.

« ...Bir ordunun kıymeti subaylarının ve kumanda heyetinin kıymeti ile ölçülür... »

24.03.1923, Kütahya, Öğretmenlerle Konuşma.

ZAFER

« Hiçbir zafer amaç değildir. Zafer, ancak kendisinden daha büyük bir amacı elde etmek için en belli başlı bir vasıtadır. »

(1921)

« ...Bundan sonra pek mühim zaferlere kavuşacağız. Fakat bu zafer süngü zaferleri değil, iktisat ve ilim ve irfan zaferleri olacaktır... »

25/26.01.1923, Alaşehir'de Halkla Konuşma.

« ...Hakiki zafer savaş meydanlarında başarılı olmak değil, asıl zafer başarıların kaynaklarını kuvvetlendirmek, milleti yükseltmektir... »

15.03.1923, Adana Türk Ocağında Konuşma.

« Arkadaşlar dünyada fetihlerin iki vasıtası vardır. Biri kılıç diğeri sapan... zaferin vasıtası yalnız kılıçtan ibaret kalan bir millet, bir gün girdiği yerden kovulur, rezil edilir, sefil ve perişan olur. Öyle milletlerin sefaleti, perişaniyeti o kadar kararlı ve elîm dur ki, kendi memleketinde bile mahkûm ve esir bir halde kalabilir. Onun için hakiki zafer yalnız kılıçla değil, sapanla yapılandır... »

16.03.1923, Adana Çiftçileriyle Konuşma.

« Siyasî, askerî zaferler ne kadar büyük olurlarsa olsunlar, ekonomik zaferlerle taçlandırılmazlarsa meydana gelen zaferler devamlı olamaz, az zamanda söner. »

(1923)

« Zaferlerin sürekli neticeler vermesi ancak kültür ordusunun varlığına bağlıdır. »

(1923)

ZEYBEK DANSI

« Selim Sırrı Bey, Zeybek raksını geliştirirken ona bir medenî şekil vermiştir. Bu sanatkâr üstadın eseri hepimiz tarafından kabul edilerek millî ve sosyal hayatımızda yer tutacak kadar olgunlaşmış, estetik bir şekil almıştır. Artık Avrupalılara : « Bizim de mükemmel bir raksımız var » diyebiliriz ve bu oyunu salonlarımızda, müsamerelerimizde oynayabiliriz. Zeybek dansı her sosyal salonda kadınla beraber oynanabilir ve oynanmalıdır. »

13.10.1925, İzmir'de Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma.

ZİRAAT

« Ben de çiftçi olduğumdan biliyorum. Makinesiz ziraat olmaz. El emeği güçtür. Birleşiniz. Birliklerle makine alırsınız. Senede yüz dönüm ekeceğinize on misli, yüz misli fazla ekersiniz. Memleketimiz hakiki çiftçi memleketidir. Henüz bu konuda hak sahibi değiliz. Fakat ziraat memleketi olacağız. Bu da makine ile olacaktır ! » 24.08.1925, Kastamonu'da Bir Konuşma

« Millî ekonominin temeli ziraattir. Bunun içindir ki, ziraatte kalkınmaya büyük önem vermekteyiz. Köylere kadar yayılacak programlı ve pratik çalışmalar, bu maksada erişmeyi kolaylaştıracaktır. »

01.11.1937, T.B.M.M., 5. Dönem, 3. Toplanma Yılını Açarken.

Kaynak: Türk Kültürünü ve Tarihini Yaşatma Derneği, Daniel Dumoulin - Ali Kaman - Ece Develi - Hüseyin Develi



Değeri Değere Değen Kavrar...

Benzer Konular (5)

5507

Yanıtlar: 0
Gösterim: 380

5493

Yanıtlar: 0
Gösterim: 404

5502

Yanıtlar: 0
Gösterim: 332

5511

Yanıtlar: 0
Gösterim: 353

5497

Yanıtlar: 0
Gösterim: 366

Clicky